Xe điện- Giải pháp mới hay thách thức mới?

Xe điện là một loại phương tiện mới, sử dụng điện để vận hành, chúng được nghiên cứu và ra đời với mục đích giảm thiểu khí thải, thay thể các loại xe chạy bằng xăng/ dầu- một trong những nguyên nhân chính làm gia tăng bụi mịn, ô nhiễm không khí. Mặc dù vậy, xung quanh vấn đề mở rộng ứng dụng xe điện, có nhiều ý kiến khác nhau, một số người lo ngại về lượng ắc quy điện tăng cao và gây ra tác động tiêu cực đến môi trường. Vậy, xe điện có thực sự là giải pháp mới hay là thách thức mới mà con người phải đối mặt.

Sự ra đời và xuất hiện của xe điện gây ra lo ngại về lượng ắc quy thải khổng lồ trên Trái đất

Xe điện là gì?

Xe điện là phương tiện giao thông sử dụng động cơ điện để vận hành. Do đó, chúng được trang bị một bộ phận rất quan trọng đó là pin sạc còn được gọi là acquy.

Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật hiện nay, xe điện được phát triển ở nhiều dòng khác nhau bao gồm: Xe đạp điện, xe máy điện, xe oto điện, tàu điện và trực thực chạy bằng điện. Bằng nhiều động cơ điện khác nhau, những phương tiện này vận hành với một lực đẩy lớn. Điện được sử dụng có thể là bộ gom dòng với điện từ bên ngoài xe hoặc lấy từ pin sạc. Một yếu tố góp phần làm gia tăng tính thân thiện môi trường của xe điện đó là việc chúng được phát triển với tính năng sạc pin bằng năng lượng Mặt trời nhờ các tấm quang năng.

Những chiếc xe điện đầu tiên được ra đời từ giữa thế kỷ 19 nhưng đến thế kỷ 21, chúng mới thực sự khẳng định vị thế của mình khi các phương tiện chạy bằng xăng, dầu được nhận định tạo ra lượng khí thải quá lớn. Không chỉ ở các nước đang phát triển, tại Việt Nam, xe điện cũng đang “xâm nhập” diện mạnh, bắt đầu từ xe đạp điện, xe máy điện, tàu điện và xe bus điện. Tại Hà Nội, các nhà chức trách đang có kế hoạch thay thế toàn bộ xe buýt truyền thống bằng xe bus điện, các đường ray tàu điện cũng đang được gấp rút hoàn thiện để giảm tải tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay.

Trạm sạc xe điện ở Seattle năm 1973

Những hệ quả từ việc sử dụng xe điện

Trong rất nhiều năm trước, khi các nhà khoa học nghiên cứu ra một chất mới được gọi là nhựa. Cuộc sống của con người đã có sự thay đổi đáng kể. Nhựa được coi là vật liệu tốt, chúng được sử dụng để tạo ra hầu hết các đồ vật mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, nhựa lại đứng đầu trong danh sách chất gây ô nhiễm môi trường. Các hạt vi nhựa len lỏi vào bầu không khí, môi trường đất, môi trường nước và để lại hậu quả nghiêm trọng mà chúng ta gần như không thể lường trước.

Từ câu chuyện về nhựa. Nhiều người lo ngại về sự xuất hiện và phát triển của xe điện. Hữu ích, thân thiện, an toàn cho môi trường là ba trong rất nhiều nhận xét tích cực về loại xe mới này. Có một điều chúng ta không thể không công nhận đó là việc xe điện giúp giảm tải rất nhiều lần lượng khí thải sinh ra so với những phương tiện sử dụng xăng/ dầu để hoạt động. Tuy nhiên, bài toán mới được đưa ra đó là khi ắc quy hết hạn sử dụng, chúng sẽ đi đâu và được xử lý như thế nào? Khi lượng ắc quy thải ra quá lớn, liệu với sức lực nhỏ bé của con người, chúng ta có thể xử lý chúng một cách toàn diện?

Pin sạc hay acquy là nguồn điện thứ cấp, chúng hoạt động nhờ quá trình biến đổi hóa năng thành điện năng, thực hiện liên tục 2 quá trình tích điện và cấp điện. Loại pin này có thể sử dụng nhiều năng với tuổi đời từ vài năm đến hàng chục năm tùy theo loại sản phẩm.

Pin thải sau khi sử dụng được xử lý một cách nghiêm ngặt

Ắc quy chì là một loại ắc quy phổ biến nhất hiện nay. Chúng chủ yếu được dùng cho xe oto, xe máy, xe đạp. Mỗi loại acquy chì to nhỏ khác nhau sẽ lưu trữ một lượng chì khác nhau (acquy xe đạp điện có từ 0,75 đến 1,75 kg chì). Ngoài ra, trong acquy chì cũng có nhiều thành phần gây hại khác như axit sulfuric (0-25% khối lượng ắc quy), nhựa phế thải (5-8% khối lượng ắc quy). Với lượng chì không hề nhỏ này, cần có một quy trình xử lý ắc quy thải nghiêm ngặt để phòng ngừa/ ngăn chặn tình trạng ô nhiễm môi trường. Theo đó, nguyên tắc đầu tiên là tách riêng thành phần chứa chì với mục đích tái sử dụng. Thành phần nhựa cũng được làm sạch để tái chế. Riêng với axit, chúng sẽ được thu giữ và đưa vào hệ thống xử lý sau.

Với mong muốn giảm thải lượng chì cũng như axit ra môi trường từ ắc quy hết hạn sử dụng, một loại pin mới đã được sản xuất và ứng dụng trong thực tế đó là pin lithium (pin Li-on/ pin LIB). Ngoài ưu điểm có mật độ năng lượng cao, pin Li-on còn có độ bền cao, chống cháy và chống nước hiệu quả.

Có thể khẳng định, sự ra đời của xe điện là minh chứng cho quá trình phát triển của khoa học kỹ thuật nói riêng và cuộc sống nhân loại nói chung. Xét về lợi và hại, các mẫu xe điện mang đến nhiều lợi ích cho con người, giảm thiểu tối đa các chất thải gây ô nhiễm không khí mà những dòng xe chạy bằng động cơ xăng, động cơ dầu gây ra. Tuy nhiên, xe điện chỉ hoàn hảo khi lượng ắc quy sau khi hết hạn sử dụng được xử lý và tái chế một cách tốt nhất.